Bollinger bantları nedir? Nasıl yorumlanır? Bollinger bandı nedir konusu ile karşınızdayım. Bu yazımda teknik analiz araçlarından biri olan bu indikatörü ele aldım.
Yazımın içeriğinde göstergenin tanımını ve detaylarını anlattıktan sonra Bollinger bandı nasıl kullanılır ve yorumlama nasıl yapılır konularına değindim.
Bu rehberi okuduktan sonra teknik analizde en çok kullanılan göstergelerden biri olan Bollinger bantları nasıl yorumlanır öğrenmiş olacaksınız. Bollinger bandı yorumlama hakkında tüm bilmeniz gerekenleri tek tek anlattım.
Dilerseniz öncelikle tanımı ile başlayalım. Nasıl bulunduğu ve kimin ortaya çıkardığı bilgilerinin ardından nasıl kullanıldığı ve işlemlerde faydalarını ele alalım.
Bollinger Bantları Nedir?
Bollinger Bantları (BB), fiyatların göreceli olarak yüksek veya düşük olup olmadığını belirlemeye yardımcı olan, John Bollinger tarafından oluşturulan popüler bir teknik göstergedir.
Bollinger Bands (BB) 1980’lerin başında yatırımcı, analist ve öğretmen John Bollinger tarafından oluşturulmuştur. 2011 yılında bollinger bantları patentini almıştır. Bu gösterge, volatilitedeki değişiklikleri görselleştirme ihtiyacını karşılamaktadır.
Bir Bollinger Bandı, bir yatırım aracı fiyatının basit bir hareketli ortalamasından (SMA) uzakta iki standart sapmayı (pozitif ve negatif olarak) çizen, ancak kullanıcı tercihlerine göre ayarlanabilen bir dizi trend çizgisi tarafından tanımlanan teknik bir analiz aracıdır.
Bu gösterge yatırımcılara bir varlığın ne zaman aşırı satıldığını veya ne zaman aşırı alındığını doğru bir şekilde tanımlamaları ve fırsatları daha yüksek bir olasılıkla keşfedebilmeleri için tasarlanmıştır.
Kısacası Bollinger bantları, fiyatların göreceli olarak yüksek veya düşük olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur.
1980’lerde, uzun süredir piyasaların teknisyeni olan John Bollinger, üstünde ve altında iki ticaret bandı bulunan hareketli bir ortalama kullanma tekniğini geliştirmiştir. Normal bir hareketli ortalamadan yüzde hesaplamasının aksine, Bollinger bantları basitçe bir standart sapma hesaplaması ekler ve çıkarır.
Yatırımcılar genellikle Bollinger Bantlarını aşırı alım ve aşırı satım bölgelerini belirlemek, fiyatlar ve göstergeler arasındaki farklılıkları doğrulamak ve fiyat hedeflerini tahmin etmek için kullanırlar.
Bollinger Bantları, fiyatlara göre çizilen üç satırlık bir banttan oluşur. Bu bantlar aşağıdaki görselden de görülebileceği üzere: Üst bant, orta bant ve alt bant şeklindedir.
Ortadaki çizgi genellikle 20 günlük bir süreye ayarlanmış Basit Hareketli Ortalama’dır (SMA). Üst ve alt bantlar tipik olarak 20 günlük basit hareketli ortalamadan +/- 2 standart sapmadır, ancak değiştirilebilir.
Üst ve Alt Bantlar, Bantlar ile fiyat arasındaki ilişkiyi gözlemleyerek oynaklığı ölçmenin bir yolu olarak kullanılır. Tipik olarak Üst ve Alt Bantlar, SMA’dan (Orta Hat) iki standart sapmaya ayarlanır, ancak genellikle yatırımcılar tarafından kendi tercihlerine göre ayarlanabilir.
Volatilite arttıkça bantlar genişler. Aynı şekilde oynaklık azaldıkça bantlar arası boşluk daralmaktadır. Bollinger Bantları, orta bant, orta vadeli eğilimi yansıtacak şekilde seçildiğinde en iyi şekilde çalışır, böylece eğilim bilgileri, göreceli fiyat düzeyi verileri ile birleştirilir.
Bollinger Bantları Nasıl Hesaplanır?
Bollinger Bantları hesaplamasının ilk adımı, tipik olarak 20 günlük bir SMA kullanarak söz konusu basit hareketli ortalamasını hesaplamaktır. 20 günlük hareketli ortalama, ilk veri noktası olarak ilk 20 gün için kapanış fiyatlarının ortalamasını alacaktır.
İlk olarak, basit bir hareketli ortalama hesaplanır. Ardından, basit hareketli ortalama ile aynı sayıda periyot üzerindeki standart sapmayı hesaplanır. Üst bant için, hareketli ortalamaya standart sapmayı eklenir. Alt bant için, hareketli ortalamadan standart sapmayı çıkarılır.
Standart sapma, hisse senedi fiyatının gerçek değerinden nasıl farklı olabileceğini gösteren, oynaklığı ölçen matematiksel bir formüldür. Fiyat oynaklığını ölçerek, Bollinger Bantları kendilerini piyasa koşullarına göre ayarlar.
Yatırımcılar için bantları bu kadar kullanışlı yapan şey budur; iki bant arasında ihtiyaç duyulan neredeyse tüm fiyat verilerini bulabilirler.
Alt Bant: 20 günlük basit hareketli ortalama – (20 günlük fiyatın standart sapması x 2)
Orta Bant: 20 günlük basit hareketli ortalama
Üst Bant: 20 günlük basit hareketli ortalama + (20 günlük fiyatın standart sapması x 2)
Şeklinde hesaplanmaktadır.
Bollinger Bantları Nasıl Yorumlanır?
Bollinger Bantları, bir merkez çizgisinden ve üstündeki ve altındaki iki fiyat kanalından (bantlar) oluşur. Merkez çizgisi üstel bir hareketli ortalamadır; fiyat kanalları, incelenen yatırım aracının standart sapmalarıdır.
Fiyat hareketi volatil hale geldikçe (genişleme) veya sıkı bir işlem modeline (daralma) bağlı hale geldikçe bantlar genişleyecek ve daralacaktır.
Bir yatırım aracı, zaman zaman biraz dalgalanma olsa da bir trend içinde uzun dönemler boyunca işlem yapabilir. Trendi daha iyi görmek için, yatırımcılar fiyat hareketini filtrelemek için hareketli ortalamayı kullanır. Bu şekilde, yatırımcılar piyasanın nasıl işlem yaptığı hakkında önemli bilgiler toplayabilir.
Örneğin, trendde keskin bir yükseliş veya düşüşün ardından, piyasa dar bir şekilde işlem yaparak ve hareketli ortalamanın üzerinde ve altında çapraz geçiş yaparak konsolide olabilir. Bu davranışı daha iyi izlemek için yatırımcılar, trendin etrafındaki ticaret aktivitesini kapsayan fiyat kanallarını kullanır.
Piyasaların hala yükseliş veya düşüş trendinde işlem görmelerine rağmen günlük bazda düzensiz hareket yaptıklarını görebiliyoruz. Teknik analiz uzmanları, bir yatırım aracının fiyat hareketini tahmin etmek için destek ve direnç çizgileri olan hareketli ortalamalar kullanırlar.
Yatırımcıların fiyatların dahil edilmesini beklediği kanallar oluşturmak için önce üst direnç ve alt destek hatları çizilir ve ardından verilerden bilgi elde edilir. Bazı yatırımcılar, sırasıyla üst veya alt fiyat uçlarını belirlemek için fiyatların üstünü veya altını birbirine bağlayan düz çizgiler çizer ve ardından fiyatların içinde hareket etmesi gereken kanalı tanımlamak için paralel çizgiler ekler.
Fiyatlar bu kanalın dışına çıkmadığı sürece, yatırımcı fiyatların beklendiği gibi hareket ettiğinden makul ölçüde emin olabilir.
Yatırım aracı fiyatları sürekli olarak üst Bollinger Bandı ile temas ettiğinde, fiyatların fazla satın alındığı düşünülür; tersine, sürekli olarak alt banda dokunduklarında, fiyatların aşırı satıldığı düşünülür ve bu da bir satın alma sinyalini tetikler.
Bollinger Bandları kullanırken, üst ve alt bantları fiyat hedefi olarak belirlenir. Fiyat alt banttan saparsa ve 20 günlük ortalamanın (orta çizgi) üzerine çıkarsa, üst bant üst fiyat hedefini temsil eder.
Güçlü bir yükseliş trendinde, fiyatlar genellikle üst bant ile 20 günlük hareketli ortalama arasında dalgalanır. Bu olduğunda, 20 günlük hareketli ortalamanın altındaki bir geçiş, aşağı yönlü bir trendin tersine döneceği konusunda uyarıda bulunur.
Bollinger Bantı Nasıl Okunur?
Bantlar düşük volatilite döneminde sıkılaştığında, her iki yönde de keskin bir fiyat hareketi olasılığı artar. Bu trend bir hareket başlatabilir. Doğru eğilim başlamadan önce zıt yönde ters giden yanlış bir harekete dikkat edin.
Bantlar alışılmadık derecede büyük bir miktarda ayrıldığında, volatilite artar ve mevcut herhangi bir eğilim sona erebilir.
Fiyatlar grubun zarfı içinde sıçrama, bir banda dokunup diğer banda geçme eğilimindedir. Potansiyel kâr hedeflerini belirlemenize yardımcı olması için bu dalgalanmaları kullanabilirsiniz. Örneğin, bir fiyat alt banttan sıçrarsa ve ardından hareketli ortalamanın üzerine çıkarsa, üst bant kar hedefi haline gelir.
Fiyat, güçlü trendler sırasında uzun süreler boyunca bir bant zarfını aşabilir veya kucaklayabilir. Bir momentum osilatörü ile ayrılma durumunda, ek kar almanın sizin için uygun olup olmadığını belirlemek için ek araştırma yapmak isteyebilirsiniz.
Fiyat bantların dışına çıktığında güçlü bir trendin devamı beklenebilir. Bununla birlikte, fiyatlar hemen bandın içine geri dönerse, önerilen güç reddedilir.
Bollinger Bantları Nasıl Kullanılır?
Yatırımcılar genellikle Bollinger Bantlarını aşırı alım ve aşırı satım bölgelerini belirlemek, fiyatlar ve çalışmalar arasındaki farklılıkları doğrulamak ve fiyat hedeflerini belirlemek için kullanırlar.
Bantlar ne kadar genişse, volatilite o kadar büyük olur. Bantlar ne kadar dar olursa, volatilite o kadar az olur.
Bazı yatırımcılar Bollinger Bantlarını RSI gibi diğer teknik göstergelerle birlikte kullanır. Bu da farklı bir yaklaşım olmakla birlikte teknik analizin farklı araçlarını beraber kullanmanın avantajları bulunmaktadır.
Fiyat Üst Banda temas ederse ve diğer teknik gösterge yukarı doğru hareketi onaylamazsa (yani uyumsuzluk varsa), bir satış sinyali üretilir.
Diğer teknik gösterge yukarı doğru hareketi onaylarsa, herhangi bir satış sinyali üretilmez ve aslında bir satın alma sinyali gösterilebilir.
Fiyat Alt Banda temas ederse ve diğer teknik gösterge aşağı doğru hareketi onaylamazsa, bir satın alma sinyali üretilir.
Diğer teknik gösterge aşağı doğru hareketi onaylarsa, hiçbir alım sinyali üretilmez ve aslında bir satış sinyali gösterilebilir.
Bollinger Bantları için tek başına kullanılan başka stratejiler de bulunmaktadır. Bunlara da tek tek bakalım.
Bu yaklaşımda, Üst Bandın üzerinde oluşan bir grafik üstü ve ardından üst bandın altında bir tepe bir satış sinyali oluşturur.
Öte yandan, Alt Bandın altında oluşan bir grafik tabanı ve ardından alt bandın üzerinde bir dip bir satın alma sinyali oluşturur.
Bollinger Bantları ayrıca aşırı alım ve aşırı satım fiyatlarının belirlenmesine yardımcı olur.
Fiyatlar üst banda yaklaştığında, döviz çifti aşırı satın alınmakta ve fiyatlar alt banda yaklaştıkça döviz çifti aşırı satılmaktadır.
Fiyat momentumu da hesaba katılmalıdır. Bir fiyat aşırı alım veya aşırı satım alanına girdiğinde, tersine dönmeden önce daha da yükselebilir.
Bir trendin tersine dönmesini beklemeden önce her zaman fiyatın zayıfladığına veya güçlendiğine dair kanıt aramalısınız.
Volatilite artarsa bant genişler, volatilite azalırsa bant daralır. Bandın önemli ölçüde genişlemesi, bir trendin sonunu işaret edebilir. Bandın önemli ölçüde daralması, yeni bir trendin başlangıcı anlamına gelir.
Bollinger Bantları, bir Orta bant (SMA) ve volatilite ile daralan ve genişleyen Standart Sapmaya (SD) dayalı Üst ve Alt Bantlardan oluşur. Bantlar, trend gücünü analiz etmek ve bir tersine dönüşün ne zaman meydana gelebileceğini izlemek için yararlı bir teknik araçtır.
Bollinger Bantları yine de tahmin edici değildir. Her zaman tarihsel bilgilere dayanırlar ve bu nedenle fiyat değişikliklerine tepki verirler, ancak fiyat değişikliklerini tahmin etmezler.
Diğer göstergeler gibi, Bollinger Bantları da en iyi genel ticaret planının bir parçası olarak diğer göstergeler, fiyat analizi ve risk yönetimi ile birlikte kullanılmalıdır.
