Forex yatırım araçları nelerdir? Bu yazımda forex piyasasında bulunan yatırım araçlarını ele aldım. En çok alım satım yapılan finansal varlıkların neler olduğuna birlikte göz atalım.
Öncelikle bir finansal varlık ne demek ona bakalım. Bir varlık, bir kâr veya gelecekteki bir fayda sağlamak için sahip olunan veya kontrol edilebilen ekonomik bir kaynaktır.
Varlık, gelecekte kazanmanızı veya tasarruf etmenizi beklediğiniz, sahip olduğunuz her şeydir. Bir kişiye veya kuruma ait olabilir. Başka bir deyişle, bir varlık, nakite dönüştürülebilen sahiplik değerini temsil eder. Forex yatırım aracı olarak da bu varlıklar kullanılabilir.
Dünyanın en büyük finansal piyasasında en geniş yatırım enstrümanlarını bulabilirsiniz. Şimdi gelin forex yatırım ürünleri neler olduğuna bakalım.
Forex Yatırım Araçları Nelerdir?
Forex, “foreign exchange” kısaltmasıdır ve bir para biriminin diğeriyle değiştirilerek satın alınması veya satılması anlamına gelir.
Forex (“döviz” veya “FX” olarak da bilinir) piyasası, para birimlerinin alınıp satıldığı ve her para birimi için döviz kurlarının belirlendiği küresel bir piyasadır. Döviz alım, satım ve takas işlemlerinin tüm yönlerini içeren merkezi olmayan veya tezgah üstü (OTC) bir piyasadır.
İşlem hacmi açısından forex piyasası, günlük ortalama 6,6 trilyon dolar işlem hacmi ile dünyanın en büyük piyasasıdır. Forex piyasası, Pazar günü geceden Cuma günü gecesine kadar haftanın 5 günü 24 saat açıktır.
İşlemler, Yeni Zelanda’da piyasanın açılmasıyla başlar. Daha fazla finans merkezi açıldıkça devam eder: Sidney, Singapur, Hong Kong, Tokyo. Zürih, Frankfurt, Paris, Londra ve son olarak New York City. Çok sayıda kişi ve kurum bu piyasada belirli yatırım araçları ile alım satım işlemleri gerçekleştirir.
Forex yatırım araçları terimi, hisse senetleri, tahviller, döviz çiftleri veya emtialar gibi piyasalarda takas edilenlerle ilgilidir. Bu varlıklar aynı zamanda finansal varlıklar olarak adlandırılır.
Forex yatırım araçları bakımından oldukça zengin bir piyasa olma özelliğine sahiptir. Bu piyasada işlem yapmak isteyen yatırımcıların değerlendirebilecekleri çok sayıda finansal araç bulunur.
Küresel bir piyasa olmasından ve katılımcıların tüm dünya üzerindeki kişiler olmasından dolayı dünyanın en likit piyasası olma özelliğine sahiptir. Yani, istediğiniz bir yatırım aracını kolaylıkla alabilir veya satabilirsiniz.
Piyasanın geniş yelpazede yatırım aracı sunulması yatırımcıların faydasınadır. İstedikleri yatırım aracına kolaylıkla erişebilir ve istedikleri miktarlarda satın alabilir veya satabilir. Kaldıraç kullanarak düşük yatırım yapsalar bile yüksek hacimli işlemler yapabilirler. Bu da forex piyasasının en avantajlı özelliklerinden biridir.
Forex piyasası yatırım araçları dolar, euro, altın gibi en çok tercih edilen yatırım ürünleriyle sınırlı değil. Emtialardan tarım ürünlerine, enerji ürünlerinden hisse senetlerine, endekslerden kripto paralara kadar pek çok yatırım aracına erişim sağlamak mümkün. Aşağıda sizler için yatırım araçlarının neler olduğunu listeledim.
Döviz Çiftleri
Pariteler olarak da bilinen döviz çiftleri, forex piyasasında en çok alınıp satılan ürünlerdir. Örnek olarak EUR/USD verilebilir. Forex piyasasında bunun gibi yüzlerce döviz çifti bulunur. Bu döviz çiftlerinin fiyatlarının yükselmesi ve düşmesi ile kazanç elde edebilirsiniz.
Bir döviz çifti, birinin değerinin diğerine göre değer bulduğu bir paritedir. Örneğin, GBP / USD, İngiliz poundunun ABD dolarına göre değeridir.
Para birimleri bir forex aracı kurumu aracılığıyla alınıp satılır ve çiftler halinde işlem görür. Forex piyasasında işlem yaptığınızda, döviz çiftleri alıp satarsınız. Döviz kurları, şu anda hangi para biriminin daha güçlü olduğuna bağlı olarak dalgalanmaktadır.
Üç farklı temel döviz çifti kategorisi bulunmaktadır. Bunlar; majör döviz çiftleri, minör döviz çiftleri ve egzotik döviz çiftleri. Bunlar aynı zamanda pariteler olarak da adlandırılır.
Majör döviz çiftleri en çok tercih edilen yani alınıp satılan paritelerdir. Bunun nedeni ise buradaki para birimlerinin dünya çapında en çok kullanılan para birimleri olmalarıdır. Bu para birimlerinin alış satış fiyatları arasındaki fark yani spread de en düşük forex piyasasındadır.
En çok işlem gören para birimleri arasında Dolar, Euro, Sterlin, Japon Yeni, İsviçre Frangı, Avustralya doları, Kanada doları ve Yeni Zelenda doları bulunur. Majör pariteler arasında EUR/USD paritesi dünya çapında en fazla alınıp satılan paritedir. Diğer majör döviz çiftleri ise GBP/USD, AUD/USD, USD/CHF, USD/JPY, USD/CAD ve NZD/USD şeklindedir.
Bu çiftlerin tümü bir tarafta ABD doları (USD) içerir ve en sık işlem görenlerdir. Minör ve egzotiklerle karşılaştırıldığında, fiyat majör çiftlerde daha sık hareket eder ve bu da daha fazla işlem fırsatı sunar.
Minör pariteler ise bir majör para birimi ve bir minör para biriminden oluşur. Majör paritelere kıyasla daha az işlem görürler. Yerel yatırımcılar tarafından tercih edilirler. Örneğin USD/ZAR bir minör paritedir. Güney Afrika Rantı (ZAR) içerir.
Egzotik pariteler ise en az işlem gören para birimlerinden oluşur. Minör paritelerden daha az işlem hacmine sahiptir. Başlıca egzotik pariteler arasında USD/PLN, USD/SEK, USD/TRY, USD/SEK bulunur.
Emtialar
Emtia ne demek diye baktığımızda; ticarete konu olan tüm mallar anlamına gelir. Altın, gümüş, bakır gibi madenler bu tanıma girmektedir. Forex yatırım aracı olarak emtialar çok sık tercih edilir.
Emtialar, mal veya hizmetlerin üretiminde malzeme olarak kullanılır. Bir malın parasal faydası vardır ve fiziksel bir varlık olarak kabul edilir. Emtia örnekleri arasında yer üstünde olanlar ve yeraltının derinliklerinden çıkarılması gerekenler yer alır.
Enerji ürünleri arasında ham petrol, benzin, kalorifer yakıtı, doğal gaz bulunur. Metaller olarak ise altın, gümüş bakır platin paladyum bulunur. Tahıl ve tarım ürünleri olarak ise mısır, soya fasulyesi, buğday bulunmaktadır. Ayrıca kakao, kahve, pamuk, portakal suyu, şeker gibi ürünler de emtia olarak forex piyasasında alınıp satılabilmektedir.
En çok işlem gören emtialar arasında altın, gümüş, ham petrol, brent petrol doğal gaz, bakır bulunmaktadır.
Hisse Senetleri
Forex piyasası dünya çapında bir piyasa olduğundan yabancı hisse senetlerine de yatırım yapmak mümkün. Hatta Apple, Google, Amazon, Tesla gibi büyük şirketlerin hisse senetleri alınıp satılabiliyor.
Yerel hisse senetlerinin yanı sıra yabancı hisselerin de alınıp satılması oldukça önemli bir avantaj. Çünkü bu hisse senetleri ile yatırım yapanlar daha yüksek miktarlarda kazanç elde edebiliyor.
Karlılık oranları yüksek olan yabancı hisse senetlerine yatırım yapmak yatırımcılara da kazanç sağlıyor. Bu nedenle de birikimleri hızlıca değer kazanıyor. Fakat yatırım yapılacak sektör ve hisse senedi iyi seçilmelidir. Tercihlerini derin bir analiz sonucu yapmaları gerekmektedir.
Herhangi bir ülkede ikamet etmek veya o ülkeye gitmek zorunda olmadan sadece internet üzerinden yapabileceğiniz işlemlerle yabancı hisse senetlerine yatırım yapabilirsiniz. Üstelik bu hisse senetlerini de kaldıraç kullanarak alıp satabilirsiniz. Bu sayede kazancınız da katlanarak artacaktır.
Şirketlerin değeri arttıkça sizin de hisse senediniz değer kazanacaktır. Bu nedenle piyasa araştırmasını iyi yaparak ilerleyen dönemlerde yükselme potansiyeli olan hisseleri belirleyebilir ve bunlara orta-uzun vadeli yatırımlar yapabilirsiniz.
Endeksler
Forex piyasasında doğrudan borsa endekslerine de yatırım yapabilirsiniz. Borsa endeksleri yatırımcıların ilgi duyduğu forex yatırım araçları arasında yer alır. Borsanın değeri arttıkça kazanç sağlanabileceği gibi çift yönlü özellik sayesinde endeks düşse de kazanç sağlanabilmektedir.
Borsa endekslerinde yer alan hisse senetleri belirli sektörlere ayrılmaktadır. Örneğin bankacılık, teknoloji vb. Yatırım yapma imkanına sahip olunan çok sayıda endeks bulunmaktadır. Özellikle de yabancı endeksler yatırımcılar tarafından çokça tercih edilir.
Bu endeksler arasında Nasdaq, Dow Jones 30, S&P 500 gibi dünyanın en büyük endeksleri yer almaktadır. İçerisinde dünyanın en büyük ve en tanınan hisse senetlerini barındırırlar. Yerel borsamız olan BIST 100 endeksi de forex yatırımcıları tarafından yatırım için tercih edilmektedir.
Örnek olarak S&P 500 endeksini ele alalım. Standart&Pour’s endeksi Amerikada bulunan 500 şirketin hisse senetlerini kapsar. Bu endeksin değeri hisse senetlerinin sahip olduğu değere göre belirlenir. Hisse fiyatları artış gösterirse endeks artar, azalış gösterirse azalır. Forex piyasasında çift yönlü işlem yapabilme özelliği olduğundan düşüşlerden de kazanç sağlanabildiği için bu şekilde de işlem yapabilmek mümkündür.
Kriptoparalar
Bitcoin başta olmak üzere pek çok kripto para birimine forex üzerinden yatırım yapmak mümkün hale gelmiş durumda. Son dönemlerin en popüler forex yatırım araçları arasında Bitcoin de yer almakta.
En çok kazandıran forex yatırım araçları arasına kriptoparaları da sayabiliriz. Ancak bu sanal paraların oldukça volatil oldukları unutulmamalıdır. Bu yüzden de alım satım yaparken dikkatli olunmalı ve yüksek kaldıraç kullanımından kaçınılmalıdır.
En çok yatırım yapılan kripto paralar arasında Bitcoin, Ethereum, Ripple, Litecoin, Cardano, Bitcoin Cash, Chainlink bulunmakta. Pek çok forex aracı kurumu artık bu sanal paralar ile işlem yapmaya hatta para yatırıp çekmeye izin vermekte.
Zaman geçtikçe kripto paralar daha da yaygınlaşıyor ve kullanım alanı genişliyor. Devletler, bankalar hatta merkez bankaları bile bu popülerleşmeye kayıtsız kalamıyor. Teknoloji devleri de yavaş yavaş kendi sanal paralarını çıkarmaya başladı.
Önümüzdeki dönemlerde kriptoparaların daha çok kullanılacağı ve yatırım olarak değerlendirileceği pek çok kişi tarafından tahmin ediliyor. Siz de forex yatırım araçları arasında yerini alan kripto paralara bu piyasa üzerinden ulaşabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Forex yatırım araçları ile ilgili sıkça sorulan soruları bu başlık altında bulabilirsiniz. Sizin de sormak istedikleriniz var ise yorum kısmından sorularınızı iletebilirsiniz.
Forex Yatırım Araçları Arasında En Çok Tercih Edilenler Hangileri?
Yatırımcılar en çok döviz çiftleri ile işlem yapmaktadır. Bunlar arasında da EUR/USD döviz çifti ilk sıradadır. Döviz çiftleri haricinde ise emtialar ve hisse senetleri en çok tercih edilen enstrümanlardır. Özellikle altın, gümüş, petrol gibi emtialar yatırımcılar tarafından sıklıkla alınıp satılır.
Forex İle Kripto Para Alım Satımı Yapmak Mümkün Mü?
Evet, forex piyasasında Bitcoin gibi kripto paralar ile işlem yapmak mümkün. Yatırımcılar çok sayıda kripto parayı alıp satabiliyor.
Forex Piyasasında Yabancı Hisse Senetleri Var Mı?
Forex global bir piyasa olduğundan yabancı hisse senetleri de mevcuttur. Hatta dünyanın en büyük şirketlerinin hisse senetlerini en büyük finansal piyasa olan forex ile alıp satmanız mümkündür.
